Jak rozpoznać oszustwo w sklepie internetowym i bezpiecznie robić zakupy online?

Co gorsza, różnica między uczciwym e-sklepem a spreparowaną stroną, bywa niewidoczna na pierwszy rzut oka. Jak więc nie wpaść w pułapkę i nie dać się zmanipulować? W tym artykule dowiesz się, jak rozpoznać oszustwo w sklepie internetowym i bezpiecznie robić zakupy online.

Jak działają fałszywe sklepy internetowe i dlaczego tak skutecznie przyciągają?

Fałszywe sklepy internetowe stanowią profesjonalnie przygotowane pułapki, które mają tylko jeden cel: wyłudzić pieniądze lub dane osobowe użytkownika. Często ich działalność zaczyna się od kliknięcia w atrakcyjny link udostępniony na Facebooku, Instagramie czy w wiadomości SMS. Tego typu reklamy pojawiają się nawet na znanych portalach lub blogach, ponieważ oszuści inwestują w płatne kampanie reklamowe, a te rzadko są dokładnie weryfikowane przez platformy.

Mechanizmy stosowane przez cyberprzestępców opierają się na psychologii. Wabią potencjalnych klientów obietnicą „niepowtarzalnej okazji” – sprzęt AGD czy luksusowe obuwie dostępne za ułamek ceny rynkowej. Zazwyczaj towarzyszy temu komunikat o ograniczonej dostępności – np., że zostały „ostatnie sztuki” albo że „Ten produkt został kupiony 3 minuty temu”. Tego rodzaju komunikaty mają wywołać poczucie presji i natychmiastowej potrzeby działania. Im mniej czasu na zastanowienie, tym większa szansa, że użytkownik podejmie decyzję impulsywnie.

Fałszywe e-sklepy przeważnie naśladują również graficznie znane marki lub korzystają z nazw sugerujących wiarygodność. To sprawia, że wielu użytkowników nie podejrzewa nawet, że trafili na oszustwo. Szczególnie gdy oferta wygląda na profesjonalnie przygotowaną i jest zbyt dobra, by ją przegapić. To właśnie połączenie atrakcyjnej ceny, chwytów marketingowych i znajomego wyglądu strony sprawia, że fałszywe sklepy internetowe potrafią skutecznie przyciągać i zwodzić nawet ostrożnych użytkowników.

Jak rozpoznać fałszywy sklep internetowy? – 6 kroków do weryfikacji

Choć fałszywe sklepy internetowe coraz lepiej udają legalne witryny sprzedażowe, istnieje szereg elementów pozwalających skutecznie je zdemaskować. Poniżej znajdziesz 7 sprawdzonych kroków, które pomogą Ci uniknąć przykrych konsekwencji i upewnić się, że dany sklep zasługuje na Twoje zaufanie.

1. Sprawdź dane firmy w CEIDG lub KRS

Pierwszym krokiem w weryfikacji sklepu internetowego powinno być sprawdzenie danych rejestrowych firmy. Nazwa przedsiębiorstwa, adres i numer NIP powinny być łatwo dostępne, zwykle znajdują się w stopce strony, zakładce „O nas” lub w regulaminie. Dane te możesz następnie zweryfikować w rejestrze CEIDG (dla działalności jednoosobowych) lub KRS (dla spółek). Obie bazy są dostępne publicznie i możesz wyszukać firmę po numerze NIP lub nazwie. Uważaj jednak, ponieważ oszuści często bezprawnie kopiują dane legalnie działających firm, dlatego ważne jest, by sprawdzić, czy inne informacje (np. adres e-mail, numer telefonu) też się zgadzają.

1. Przeczytaj uważnie regulamin sklepu

Każdy sklep internetowy ma obowiązek udostępniać regulamin. Brak tego dokumentu lub jego dziwna forma jest pierwszym sygnałem ostrzegawczym. Uczciwy regulamin powinien zawierać zarówno informacje o prawach konsumenta, jak i dokładne dane firmy i zasady realizacji zamówienia. Zwróć uwagę na błędy językowe, nieprecyzyjne sformułowania lub ślady automatycznego tłumaczenia. To wszystko może świadczyć o braku profesjonalizmu i próbie zatajenia prawdziwej tożsamości sprzedawcy. Ponadto porównaj dane z regulaminu z tymi podanymi w innych częściach strony. Niezgodności powinny wzbudzić Twoją czujność.

1. Upewnij się, czy dostępna jest płatność za pobraniem

Choć nie każdy sklep oferuje płatność przy odbiorze, brak tej opcji w połączeniu z podejrzanie niskimi cenami powinien zapalić czerwoną lampkę. Oszuści bardzo rzadko umożliwiają płatność za pobraniem -zależy im na jak najszybszym przejęciu pieniędzy. Jeśli widzisz wyłącznie płatności z góry (np. przelew tradycyjny, szybkie przelewy, BLIK), warto się zastanowić, czy nie lepiej poszukać alternatywy. Uczciwe sklepy zwykle dają wybór kilku metod płatności, w tym takiej, która minimalizuje ryzyko dla kupującego.

1. Zweryfikuj opinie w internecie

Zanim zdecydujesz się na zakupy, sprawdź co mówią inni użytkownicy na temat danego sklepu. Wpisz nazwę sklepu w wyszukiwarkę razem z frazą „opinie”. Dzięki temu szybko dowiesz się, czy ktoś wcześniej miał negatywne doświadczenia. Warto też zaglądać na portale agregujące opinie. Zwracaj uwagę na język recenzji (czy nie są zbyt ogólnikowe) oraz daty ich publikacji. Nagły wysyp pozytywnych komentarzy może być próbą zamaskowania negatywnego wizerunku.

1. Spróbuj zadzwonić

Choć w dobie cyfryzacji wiele firm rezygnuje z infolinii, obecność numeru telefonu kontaktowego stanowi nadal istotny element wiarygodności sklepu. Jeśli znajdziesz numer, spróbuj zadzwonić. W przypadku legalnych firm zwykle uda Ci się szybko porozmawiać z obsługą klienta. Gdy jednak telefon milczy, włącza się poczta głosowa lub numer wydaje się nieaktywny, lepiej zachować ostrożność. Oszuści często umieszczają fałszywe dane kontaktowe, licząc że nikt nie będzie próbował z nich skorzystać.

1. Przejrzyj profile sklepu w social mediach

Obecność sklepu w mediach społecznościowych może pomóc w ocenie jego wiarygodności. Sprawdź, czy profil na Facebooku lub Instagramie istnieje od dłuższego czasu, czy publikowane posty są regularne, i czy komentarze wyglądają na autentyczne. Fałszywe sklepy często zakładają nowe profile lub posługują się kontami o niskim zasięgu i niskim poziomie interakcji. Uczciwe marki budują swoją obecność w sieci konsekwentnie i mają zaangażowaną społeczność. Sygnałem ostrzegawczym może być też brak możliwości komentowania postów lub ich całkowity brak.

Jak bezpiecznie płacić za zakupy w internecie?

Wybór metody płatności podczas zakupów online ma ogromne znaczenie. To właśnie od niej często zależy, czy w razie oszustwa będziesz w stanie odzyskać swoje pieniądze. Największą ochronę dla konsumenta zapewniają dwie metody płatności: karta płatnicza (Visa, Mastercard) oraz pobranie przy odbiorze. Choć mogą wydawać się ryzykowne, zwłaszcza w przypadku podawania danych karty,to właśnie one dają największe możliwości odzyskania pieniędzy w razie problemów. Przede wszystkim, karta oferuje tzw. procedurę chargeback, czyli możliwość zgłoszenia nieautoryzowanej lub niewykonanej transakcji do banku i odzyskania środków.

Płatność za pobraniem z kolei, to opcja ograniczająca ryzyko niemal do zera. Pieniądze trafiają do sprzedawcy dopiero wtedy, gdy kurier przekaże paczkę. Z tego powodu oszuści rzadko udostępniają tę metodę- wolą płatności z góry, które od razu trafiają na ich konto i znikają bez śladu.

Mimo popularności takich rozwiązań jak szybkie przelewy czy BLIK, warto pamiętać, że nie oferują one takich samych zabezpieczeń. Jeśli padniesz ofiarą oszustwa i zapłacisz jedną z tych metod, szansa na odzyskanie środków będzie znacznie mniejsza. Dlatego, więc jeśli oferta budzi Twoje wątpliwości lub wydaje się nierealnie atrakcyjna, lepiej zachować ostrożność i poszukać alternatywy. W sieci nie brakuje uczciwych sprzedawców, którzy oferują bezpieczne metody płatności i transparentne warunki zakupu.